KAHON: BATONG BIGNOY – Ang Hiwaga Ng Pinoy Fantaserye

Una Sa Lahat: Ang artikulong ito ay unang inilathala noong Abril 2005 sa Ang Pamantasan, ang official student publication ng Pamantasan ng Lungsod ng Maynila. Nilalaman nito ang mga pangyayari mula nang magsimulang sakupin ang telebisyong Pinoy ng isang bagong format ng drama series, ang pag-angat ng fantaserye.

Malikhain ang pag-iisip nating mga Pilipino. Nakakalikha ng maraming bagay na imposibleng magawa, ngunit nabibigyang-buhay dahil sa ating malikot na kamay at imahinasyon. Nakakakuha ng ibang konsepto sa ibang bagay at nabibigyan ng kakaibang pag-anyo na mas maganda pa kaysa orihinal nito.

Sa kasalukuyan, tayong mga Pinoy ay ‘adik’ sa panonood ng telebisyon, lalo na sa mga ‘teleserye’. Ang laman ng telebisyong Pinoy ngayon ay mas kakaiba kung ihahambing mo, limang taon na ang nakalilipas. Mas naging kapana-panabik ang mga eksena at mas naging award winning pa, hindi lang dito sa bansa kundi maging sa ibayong dagat. Nabebenta na rin sa ibang bansa ang mga gawa nating palabas, tulad ng “Pangako Sa’Yo” na nanguna sa mga palabas sa Malaysia at patuloy na pinapalabas sa ibang bansa. Hindi na rin puro Spanish ang ating napapanood, kundi yung mga galing naman sa bansang Korea at Taiwan na tinatawag nating ‘chinovela’.

Siyempre, hindi rin natin maiiwasan ang mabilis na takbo ng ating panahon. Kaya nagiging malawak na rin ang pag-iisip ang mga Pinoy, pagdating sa paggawa ng mga konseptong ginagamitan ng makabagong teknolohiya. At dito nabuo ang isang uri ng programang tinatangkilik natin sa kasalukuyan – ang ‘fantaserye’. Bakit nga ba ‘fantaserye’? Siguro, nasa pag-iisip na rin natin kung bakit ang mga ganoong uri ng palabas ay tinawag na ‘fantaserye’. Sa diksyunaryong Ingles, ang salitang ‘fantasy’ ay imahinasyon, at ang ‘serye’ ay nanggaling sa salitang teleserye.

Kailan ba nagsimulang ipalabas ang tulad ng mga ‘fantaserye’? Ang ganitong konsepto ay matagal nang nauso sa ibang bansa. Noong bata pa tayo, ang mga Intsik na palabas tuwing Linggo ay naglalaman ng mga istoryang may halong mahika.

Pero nagbago ang lahat sa kasaysayan ng ating mga telenovela’t teleserye dahil nagsimula na ang bagong trend sa paggawa ng telenovela, at sa pagkakataong ito, ang target naman ng primetime television ay ang mga bata, at pati na rin tayong mga ‘young at heart’. Noong isang taon lamang (2004), buwan ng Pebrero, ay sinimulan ng ABS-CBN ang kauna-unahang likhang fantaserye sa telebisyonm at ito ay ang kuwento ni “Marina”. Hindi maikakailang ang konsepto nito ay galing sa tanyag na pelikulang “Dyesebel”, na maraming beses nang isinapelikula noong dekada ’90. Ngunit dahil sa makatotohanang special effects, costumes, istorya at pagganap ng mga artista, nagkamit ito ng pinakamataas na rating sa primetime nang maraming buwan.

Siyempre, hindi maiiwasan na magkaroon ng mga sumunod sa unang nakalikha. Gumawa naman ang GMA 7 ng kuwelanovelang “Marinara”. Hindi ito masyadong nagtagal sa telebisyon kaya muli silang lumikha ng isang kakaibang obra at ito ay ang telepantasyang “Mulawin”. At dahil sa mga tauhang ‘taong ibon’, nagkamit rin ito ng mataas na rating sa telebisyon. Dito na nagsimulang sumulpot ang mga karakter na ngayon lang naglabasan, tulad nina Krystala, Leya, ang mga nilalang na may extraordinary powers sa “Spirits”, at ang mga mandirigmang diwata mula sa lupain ng “Encantadia”. Nagsisimula na ring isalin sa telebisyon ang mga sikat na alamat na sa pelikula lang dating napapanood at sa mga komiks lang nababasa, tulad nina Darna, ang Kampanerang Kuba at ang Panday.

Sa fantaserye, nauso na rin ang mga kakaibang pangalan tulad na kina Istah, Alwina, Pagaspas at ang sikat na sikat na si Dugong. Nainis sa mga kasamaan ni Pirena at Braguda. Mas na-inlove tayo sa mga romantikong paraang nagpapakita ng wagas na pag-iibigan. Naging ‘klik’ din ang mga salitang hindi naman naintindihan pero tinangkilik pa rin tulad ng salitang ‘ugatpak’ at ‘batong bignoy’.

Tunay ngang sinakop na ng fantaserye ang telebisyong Pinoy at maging ang imahinasyon nating mga Pilipino. Hindi man tayo mga batang walang kamalay-malay sa galaw ng mundo, naaakit nila ang mga puso’t damdamin sapagkat kahit papaano, natupad nila ang mga pangarap nating lumipad sa kalangitan, lumangoy sa malalalim na karagatan at magkaroon ng kapangyarihan. Pinatunayan din nila kung gaano ka-importante ang kalikasan, pagkakaisa at pamilya sa pagkakaroon ng isang maayos na sangkatauhan. Kapos man sa teknolohiya ang ating bansa, kumpara sa teknolohiya ng mga karatig bansa, masasabi nating kaya nang lumaban ng Pinoy fantaserye sa iba, hindi lang sa special effects kundi sa istoryang may kabuluhan. Mas makapangyarihan pa sa ‘batong samared’ at sa pulang bato, ang fantaserye ay tunay na tatak Pinoy at patunay sa galing ng Pilipino.

KAHON: Pinoy TV Game Shows – PILIPINAS, GAME KA NA NGA BA?

 

 

 

 

Una Sa Lahat: Ang artikulong ito ay unang inilathala ng inyong lingkod noong Mayo 2006 sa Ang Pamantasan, ang official student publication ng Pamantasan ng Lungsod ng Maynila. Mayroon lamang kaunting pagbabago at dagdag na impormasyon sa iilang bahagi upang tumugma sa kasalukuyang panahon. Nilalaman nito ang ilan sa mga mahahalagang pangyayari sa Philippine television kung kailan umangat ang format ng game shows sa kultura ng lipunang Pinoy.

 

 

 

Sa loob ng 58 taon, naging malaking bahagi sa buhay ng mga Pilipino ang isang kahong may bintanang puno ng kamangha-manghang mahika – ang telebisyon. Ang bintanang ito ang nagsisilbing daan ng komunikasyon at impormasyon tungkol sa mga nagaganap sa kapaligiran. Ang bintanang ito ang naglalabas ng tunay na emosyon at ugali ng mga tao sa kani-kanilang estado sa buhay. Ang bintanang ito ang pumupukaw ng ating makabayang damdamin sa tunay na kondisyon ng ating ginagalawang lipunan. Ang bintanang ito ang nagsisilbing libangan at pag-asa ng mga gustong umangat ang kabuhayan.

 

 

 

Isa sa mga pinakamalaking hain ng telebisyong Pinoy sa masa ang konseptong tinatawag nating ‘game show’. May iba’t ibang istilo, iba’t ibang paraan ng paglalaro, at iba’t ibang laki ng premyo. Pero may maituturing tayong tatlong pinakamahahalagang layunin ng game show: ang magbigay ng impormasyon, ang magpaligaya sa mga tagasubaybay nito at ang magbigay ng mga papremyo para makatulong sa kapus-palad nating mga kababayan.

 

 

 

DITO TAYO MAGSIMULA

 

Bago pa man umusbong ang TV game show at maging ang mismong telebisyon, meron nang parehong konsepto ng programa ang tanyag sa radyong Pinoy, pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig at noong dekada ’50. Isa rito ay ang ‘Kwarta O Kahon’ na pinangungunahan ng tinaguriang Hari ng Pinoy Game Shows na si Pepe Pimentel o Tito Pepe kung tawagin. Gayundin, ang sikat na noontime variety show noon na ‘Student Canteen’ ni Leila Benitez, kung saan ang mga segment nito ay mga palaro’t tunggalian sa pag-awit.

 

 

 

Ang konseptong ito ay sinimulang ipasok sa mahiwagang kahon noong 1958 nang ilunsad ng ABS-CBN Channel 3 ang kauna-unahang game show sa telebisyon, ang ‘What’s My Living?’. Hindi rin nagtagal, ang kinabaliwang laro ng bayan na ‘Kwarta O Kahon’ ay naging laman na rin ng libangan sa telebisyon sa pamamagitan ng ABS-CBN Channel 9 noong dekada ’60. Nagtagal ang programang ito ng mahigit 38 taon sa parehas na channel (RPN Channel 9) at parehong host, sapat upang tawagin itong longest running game show sa kasaysayan.

 

 

 

Napukaw din ng konsepto ng game show ang mga kabataang mag-aaral. Noong kalagitnaan ng dekada ’70, inilunsad ang ‘National Super Quiz Bee’ at ngayo’y nasa ikatlong dekada na ng pagsasagawa ng mga kompetisyon sa mga piling mag-aaral ng elementarya, sekondarya at kolehiyo.

 

 

 

HUMANDA NA…

 

Nagbalik ang sigla ng game shows noong dekada ’90. Animo’y naging parlor game ang istilo ng ilang mga game show. Ilan sa mga sikat na game shows noong panahong iyon ay ang ‘Game Na Game Na!’ nina Roderick Paulate at Pangie Gonzales, at ‘Ready, Get Set, Go!’ nina Eric Quizon, Eula Valdez, Eagle Riggs at Patrick Guzman sa ABS-CBN Channel 2; at ‘Gobingo’ ni Arnell Ignacio sa GMA Channel 7, kung saan tinagurian siyang Game Master ng Philippine Television.

 

 

 

Sa dekada ring ito, halos naging game show format na rin ang mga noontime variety show, tulad ng pinagmulan nito noong dekada ’50. Ang mga programang Eat Bulaga (ang longest running noontime variety show) ang naglunsad ng ilang mga palaro noon na ‘Kaserola Ng Kabayanan’ at ‘Lottong Bahay’. Maging ang katunggali nitong ‘Sang Linggo nAPO Sila’ ng APO Hiking Society sa ABS-CBN 2 ay nagkaroon ng kinabaliwang ‘Grand Sarimanok Sweepstakes’ kung saan kailangan nong mag-purchase ng produkto ng mga sponsor upang makasali.

 

 

 

NEXT LEVEL NA…

 

Sa pagpasok ng ikatlong milenyo ay nag-iba ang dating simpleng Pinoy TV game show. Naging senyales ng pagbabagong-anyo ang pagdating ng mga tanyag na game shows mula sa ibayong dagat, ang ‘Who Wants To Be A Millionaire’ at ‘The Weakest Link’. Ang mga ito ay ipinalabas sa IBC 13 sa pamamagitan ng Viva Television. Dahil sa naging klik ito sa masa ay hindi nagpatalo ang mga Pinoy na gawa. Sinimulan ito ng ABS-CBN noon 2002 nang ilunsad ang kanilang 100% all Pinoy modern game show, ang ‘Game KNB?’ na pinangunahan ni Kris Aquino, kung saan tinagurian siyang Reyna ng Pinoy Game Shows. Sinundan ito ng ‘Korek Na Korek Ka Dyan!’ nina Vic Sotto at Joey de Leon ng TAPE Inc. (ang producer ng Eat Bulaga, kung saan nanggaling ang naturang game segment) at ng ‘K! The P1,000,000 Videoke Challenge’ ni Arnell Ignacio, parehong nasa GMA 7. Hindi rin nagpadaig ang ABC Channel 5 dahil kinuha nila ang mga sikat ding ‘Wheel Of Fortune’, ‘Family Feud’ at ‘The Price Is Right’. (Nitong mga huling taon ng unang dekada ng 2000 ay nakuha ng ABS-CBN ang franchise Wheel Of Fortune at The Price Is Right, samantalang nakuha naman ng GMA 7 ang franchise ng Family Feud) Lumikha naman ng malaking ingay sa tanghali ang mga game segment ng mga noontime variety show tulad ng ‘Pera O Bayong’ ng Magandang Tanghali Bayan at ‘Laban O Bawi’ sa Eat Bulaga, na nagpasikat sa Sexbomb Dancers.

 

 

 

Nabago na rin ang konsepto ng Pinoy TV game show sa kaanyuan ng reality shows, dahil sa kasikatan ng Fear Factor, isang banyagang reality challenge show sa America. Sinimulan ito ng ‘Extra Challenge’ ni Paolo Bediones at Miriam Quiambao sa GMA 7 (mula sa magazine show na ‘Extra Extra’ ni Bediones at Karen Davila) noong 2003. Nagbago rin ng game format ang ‘Game KNB?’ at naging ‘Next Level Na! Game KNB?’

 

 

 

Noong 2004, sa halos isang taong pagkawala, muling nagbalik ang ‘Game KNB?’ sa ere upang palakasin ang pantanghaling timeslot ng ABS-CBN. Tumagal ito hanggang matapos ang programa noong 2010 nang mapagdesisyunan ng bago nitong host na si Edu Manzano na sumabak sa halalan bilang kandidato sa pagka-pangalawang pangulo. Nagbago rin ng format ang ‘K!’ at naging ‘All Star K!’ nina Jaya at Allan K., kung saan ang mga manlalaro ay puro artista lamang. Noong Pebrero 2005, tuluyan nang nasakop muli ng game show ang noontime television dahil sa paglulunsad ng ‘Wowowee’ ni Willie Revillame sa ABS-CBN 2 na nilagay pagkatapos ng ‘Game KNB’. Natapos ang programa noong 2010 dahil sa insidenteng kinasangkutan ni Revillame at ng radio host na si Jobert Sucaldito. Sa kasalukuyan, nagtayo si Revillame ng sarili nitong production outfit (Wil Productions) at tinuloy sa TV5 (dating ABC 5) ang kinasanayan niyang game variety format na may titulong ‘WilTime Bigtime’.

 

 

 

ANG JACKPOT…

 

Hindi maikakailang malaking hatak sa kasikatan ng game shows ang mga papremyo. Kung dati’y pupwede na ang ilang daang piso’t mga regalo mula sa sponsors, ngayon, hindi lang milyun-milyong pisong salapi kundi may mga sasakyan, appliances at house and lot pa. Kumpara sa mga dating game show, ilang patunay sa lalo pang kasikatan ng game shows ay ang mga libu-libong mail entries, text entries, at mga taong nakapila sa labas ng mga himpilan para sumali sa mga ito.

 

 

 

Sa mga nabanggit na patunay ay lumalabas ang positibo’t negatibong implikasyon ng makabagong TV game show sa Pilipinas. Sa ngayon, kaalinsabay ng iyong paglalaro sa mga game, meron kang mga tinatawag na home partners, text partners at charity na matutulungan mo kapag nagwagi ka sa nilalaro mo. Meron din namang mga game show na hangga’t hindi nakukuha ang jackpot prize ay lumalaki ito nang lumalaki. Meron namang sa pagnanais na manalo, kailangan nilang mandaya o manlinlang ng kapwa upang sila ang makuha. Halimbawa nito ang naging kaso sa anibersaryo ng Magandang Tanghali Bayan noon, kung saan sa anniversary edition ng ‘Pera O Bayong’, ang nagwagi para maglaro sa jackpot round ay nandaya pala dahil sumingit lamang siya sa mga nakapila sa tamang sagot. Dahil sa insidenteng ito, kinailangang pabalikin sa susunod na episode ang mga natanggal na kalahok upang maglarong muli.

 

 

 

Ang trahedyang naganap sa unang anibersaryo ng ‘Wowowee’ noong Pebrero 4, 2006 sa ULTRA Pasig ay isang resulta ng desperasyon para sa malalaking premyo sa isang game show. Isinakripisyo ng halos 70 kataong nasawi ang pagod, dumi sa katawan at pamilya, kapalit ang pag-asa na sila’y mapili at manalo ng mga naglalakihang papremyo. Hindi lang ang mga premyo ang naging implikasyon dito, pati na rin ang pamamahala ng isang malakihang pagganap ng isang programa sa labas ng himpilan at ang crowd control sa labas ng venue ay kinuwestiyon din dito.

 

 

 

 

Tulad ng isang TV game show, ang mga isyung tulad ng kahirapan at kawalan ng trabaho ang mga nagsisilbing katanungang hinahanapan ng kasagutan at kinakailangang malampasan. Kumbaga, tayo ang mga manlalaro sa isang malaking studio na kung tawagin ay Pilipinas. Kailan ba natin mahuhulaan ang kahong kinalalagyan ng ‘1’ para makuha ang P1,000,000 na lulutas sa ating mga problema? Kailan natin makikita sa Tarantarium at kailan natin masasakto ang pag-ikot ng roleta ang mga sagot na makapagbibigay sa ating bansa ng higit pa sa isang milyong pisong halaga ng magandang kinabukasan? Konting tiis pa! Think positive! Mahahanap din natin ang jackpot!

 

KAHON: Ang Pagbabalik-Tanaw Sa Kasaysayan Ng Telebisyong Pilipino

Ngayong Oktubre ay ang gugunitain natin ang ika-58 anibersaryo ng Philippine television, ang pagsilang ng industriya sa Asya na dito sa bansa naganap. Oktubre 23, 1953 nang unang sumahimpapawid ang mga unang mga kuha ng kamera na siyang rumerehistro sa noo’y bagong teknolohiyang lumilingon sa malawak na pag-unlad sa kanyang hinaharap.

Ngayon, bilang pagdiriwang ng Aurora Metropolis sa mahalagang petsang ito ng ating bansa ay matutunghayan ninyo ngayong buwan ang ilan sa mga di-malilimutang pangyayari sa kasaysayan ng telebisyong Pinoy. Sa apat na linggo ng Oktubre ay masasaksihan ninyo ang mga naging tagumpay, pagkalugmok, lungkot at saya ng kahong naging parte na ng ating buhay sa nalalapit nang anim na dekada na nito sa lipunang Pilipino.