Ngayong gabi ay ipinapalabas ng Pinoy Big Brother ang pag-amin ng housemate na Russu Laurente sa pag-sang-ayon niya sa #YesToABSCBNShutdown sa isang tweet. Humingi siya ng sorry kay Kuya.
Alam kong bata pa si Russu at naging limitado ang impormasyon na nakikita at nababasa niya kaya niya sinuportahan ang pagpapasara ng ABS-CBN. Pero hindi inutil si Russu para hindi niya maisip na dahil sa sinabi niya ay ginatungan niya ang pagkawala ng trabaho ng libo-libong empleyado at pagkawala ng libangan at pinagkukunan ng balita’t impormasyon ng milyon-milyong Pilipinong hindi maabot ng ibang istasyon.
Personal sa akin ang mga nangyari sa ABS-CBN at hindi naman iyon maikakaila. Bilang Kapamilya, napipikon ako. Naluluha ako sa sobrang pagkapikon habang pinapanood ang pagso-sorry niya. Napipikon ako sa pagpapasalamat niya kay Kuya na nakapasok siya sa PBB. Napipikon ako na nag-cite pa siya ng Bible verse. Napipikon ako dahil kahit sabihin nating wala siyang bilang sa mga naging desisyon ng mga pumatay ng franchise renewal, isa siya ngayon sa nakikinabang sa mga bagay kung saan kasama siyang tumulak sa pagpatay ng pangarap ng mas maraming Pilipino.
Madaling magpatawad, pero mahirap makalimot. Hindi ako gaanong nagpo-post na humihiling na ma-evict na siya sa Bahay ni Kuya. Bakit? Dahil alam kong habang nananatili siya sa loob ay mari-realize niyang mali ang ginawa niya at kokonsensyahin siya nito habang nananatili siya sa industriya ng showbiz. Tama na para sa akin na kung sakaling makatuntong siya nang tuluyan sa pag-aartista ay tatatak sa pangalan niya ang non-renewal ng Kapamilya franchise sa libreng ere noong July 10, 2020.
“Kulang ang Pasko kapag walang ABS-CBN Christmas station ID.”
2020 has been a tough year for ABS-CBN because of the Congress’ non-issuance of broadcast franchise. The once brightest free TV and radio network in the Philippines has lost its shining glory which resulted to the loss of jobs of thousands of its talents, employees and even its managers. Some of its homegrown A-list stars have to accept other jobs from rival networks and transfer to other talent management firms to survive. On the other hand, the public saw the loyalty of celebrities to the company despite its absence in traditional means of news, information and entertainment. Many of them chose to stay and some of them expressed their intention to help the management in bringing back their home to their Kapamilyas.
Months after the shutdown, the network is picking up the pieces of its broken glory. And as Yuletide season starts, ABS-CBN is taking this chance to redeem its reputation in the midst of the ongoing struggles they’re facing. And there’s no other way to display their might but to continue a long-standing tradition on Philippine television every Christmas which they started, 18 years ago.
After months of anticipation, this afternoon, ABS-CBN has launched the lyric video of “Ikaw ang Liwanag at Ligaya” (You are Light and Joy), their official song for the 2020 Christmas station ID. It premiered on a very different platform (IWantTFC) and it has good reasons, which we will discuss in a bit.
For someone who’s always excited for ABS-CBN’s Christmas station ID ever since “Isang Pamilya, Isang Puso Ngayong Pasko” in 2002, I can say with complete honesty that the lyric video and the song itself didn’t give me the element of surprise. BUT DON’T GET ME WRONG!
Yes, one may notice its similarity to the past six Christmas station IDs (Thank You Ang Babait Ninyo, Thank You For The Love, Isang Pamilya Tayo, Just Love, Family is Love, Family is Forever). But it’s the musician’s mastery of arrangement that made the 2020 Christmas song refreshing to listen. There’s consistency from the ABS-CBN brand of holiday music. There’s magic and emotion that everyone can feel. The words are easy to memorize, and I admit, I already memorized it for less than 6 hours. And because the beat is familiar to almost of us, one can sing the past Kapamilya Christmas songs through this new Christmas favorite.
Yes, the lyric video features the premium frontliners of ABS-CBN entertainment — its incomparable roster of performers. From music legends to future superstars to fast-rising new generation of singers, it is not really surprising to see them sing together except that they’re not singing at a studio unlike the past pre-station ID recording videos. Taping their part in the video at their respective homes is a result of the ongoing COVID-19 pandemic, and this maybe a clue for everyone of the station ID. What surprises me is who stayed in ABS-CBN for this Yuletide extravaganza even if they have no current programs in the network. The presence of Bamboo and Lea Salonga gives us a possible hint of another The Voice season soon.
Let’s go to the interesting part — the lyrics. Play the video and sing:
Sa isang iglap, mga ngiti’y natakpan Mahigpit na yakap, kailangang pakawalan. Dumaan ang dilim, napuno ng bituin sa Iyong lilim, pag-ibig, mas nagningning.
Hinahanap ang kahapon sa panibagong ngayon. Marami ang nagbago ngunit ‘di ang pagmamahal Mo.
Ngayong Pasko, magdiriwang ang mundo. Sa pag-ibig Mo’y may himala, may panibagong simula. Ngayong Pasko, babalik ang saya dahil Ikaw ang liwanag at ligaya.
Ikaw lang. Ikaw lang. Ikaw ang liwanag at ligaya.
Kami ay may lakas na harapin ang bukas. Ikaw ang gabay sa bawat landas. Gawin kaming liwanag para sa isa’t isa. Pag-asang sumisinag sa pamilya at sa kapwa.
Ngayong Pasko, magdiriwang ang mundo. Sa pag-ibig Mo’y may himala, may panibagong simula. Ngayong Pasko, babalik ang saya dahil Ikaw ang liwanag at ligaya.
Ikaw lang. Ikaw lang. Ikaw ang liwanag at ligaya.
Sa mahabang gabi, tumigil ang mundo. Sa pag-asang dala Mo, tuloy ang Pasko.
Liwanag at ligaya, nagmumula sa ‘Yo, ikakalat sa mundo!
Ngayong Pasko, magdiriwang ang mundo. Sa pag-ibig Mo’y may himala, may panibagong simula. (May panibagong simula!) Ngayong Pasko, babalik ang saya (Ibalik, ibalik, ibalik ang ligaya!) (Ibalik ang saya!) dahil Ikaw ang liwanag at ligaya.
Ikaw lang. Ikaw lang. Ikaw ang liwanag at ligaya! Ikaw lang. Ikaw lang. Ikaw ang liwanag at ligaya! Ikaw lang. Ikaw lang. Ikaw ang liwanag at ligaya! Ikaw lang. Ikaw lang. Ikaw ang liwanag at ligaya!
I said earlier that I got to memorize the song just for hours. It’s simple but straight from the heart. And if you listen closely, “Ikaw ang Liwanag at Ligaya” is not just a typical Christmas song.
First, the song is the story of ABS-CBN this year:
Sa isang iglap, mga ngiti’y natakpan, mahigpit na yakap, kailangang pakawalan. (Refers to the tragic May 5 shutdown in the middle of pandemic, when ABS-CBN was an essential source of news and entertainment by people who were forced to stay at home due to ECQ.)
Dumaan ang dilim, napuno ng bituin sa Iyong lilim, pag-ibig, mas nagningning. (Refers to the thousands of celebrities who showed their support for ABS-CBN from street rallies outside the Broadcast Center to social media.)
Kami ay may lakas na harapin ang bukas.
Ikaw ang gabay sa bawat landas. (Refers to their faith and confidence to stand proud despite the vilification of those who are against the franchise.)
Gawin kaming liwanag para sa isa’t isa.
Pag-asang sumisinag sa pamilya at sa kapwa. (Refers to its mission to help each other in the middle of darkness brought by calamities and its shutdown.)
Second, the song is an interfaith prayer of hope:
Hinahanap ang kahapon sa panibagong ngayon. Marami ang nagbago ngunit ‘di ang pagmamahal Mo.
Ngayong Pasko, magdiriwang ang mundo.
Sa pag-ibig Mo’y may himala, may panibagong simula.
Ngayong Pasko, babalik ang saya
dahil Ikaw ang liwanag at ligaya.
And third, the song is a commitment — a promise to God and to Filipino people.
Sa mahabang gabi, tumigil ang mundo. Sa pag-asang dala Mo, tuloy ang Pasko. (In the midst of the darkness, ABS-CBN’s faith remains and it is manifested to its celebration of Christmas this year.)
Liwanag at ligaya, nagmumula sa ‘Yo, ikakalat sa mundo! (With faith, even without the franchise, ABS-CBN commits to spread their mission in the service of the Filipino worldwide.)
This year’s station ID was first seen in their brand new platform called IWantTFC, the Philippines’ first all-Filipino content streaming service, a way for other people from all over the world to witness the best of Filipino entertainment. How serious is this? For the first time, this Kapamilya Christmas song translated “liwanag” at “ligaya” to different dialects and major languages. One may see it as a way of promote inclusivity, but given the struggles that ABS-CBN has faced this way, being global is the way to go. It’s our clue — ABS-CBN will no longer be a channel for Filipinos but for the world.
As of this writing, the lyric video already garnered 234 thousand views, an hour after it was shown in all ABS-CBN cable, online and digital channels, and their newest A2Z Channel 11 in partnership with Zoe Broadcasting Network. This proves enthusiasm by every Kapamilya and excitement to see the 2020 ABS-CBN Christmas Station ID on December 1.
Kapag namamatayan tayo ng isang miyembro ng pamilya, natural sa atin ang umiyak, ang magluksa, ang kwestyunin kung bakit kailangang mangyari ang mga nangyari. Yung dinudurog ang kaluluwa natin at sinasakal ang puso natin sa sobrang hinagpis. Ganito ako habang nakaharap sa aming TV, habang pinapanood ang paghihingalo ng isa sa tinuring kong kapamilya.
Hindi ako nag-iisa. Sigurado akong may libo-libong Pilipino — at marahil ay milyon-milyon pa — na nalulungkot sa pagsasara ng ABS-CBN sa gabi ng May 5. May ilang henerasyon ng Pilipino ang nahubog ang pagkatao, pananaw sa mundo at klase ng pamumuhay dahil sa mga palabas at serbisyong binigay ng kumpanya, lalo na sa mga higit na nangangailangan. Hindi na dapat nakakagulat ang pagsasara ng Channel 2, dzMM at lahat ng free TV at radio broadcast outlets ng ABS-CBN, pero sa panahong kailangang-kailangan ng ating bansa ng pinakamalawak na plataporma ng balita, impormasyon at entertainment sa panahong nahaharap tayo sa isang laban kontra COVID-19 pandemic, ang utos na patahimikin ang presensya ng himpilan ay isang malaking katarantaduhan.
Isang mahabang “kwaresma”
Kung batang 90s ka, alam mong mahirap ang buhay kapag walang Channel 2 tuwing Huwebes Santo, Biyernes Santo at Sabado de Gloria. Walang palabas sa TV at hindi mo makikita ng ilang araw ang mga paborito mong artista. Mas dama mo ang kwaresma dahil lahat ng nagpapaligaya sa’yo sa telebisyon ay hindi mo nasisilayan. At tulad sa TV ay wala ring tao sa mga kalsada dahil nga nagluluksa tayo sa pagkamatay ni Hesus.
Matagal nang hindi ganoon ang sitwasyon ng telebisyon sa mga nakalipas na Mahal na Araw dahil buong araw nang bukas ang mga channel sa TV. Nandiyan na rin ang mga palabas sa cable, internet at sa Netflix. Pero binago ng COVID-19 pandemic ang kalakaran ng telebisyon, gawa ng hindi makakapag-shoot ang mga regular na programa sa TV. Wala ang mga inaabangan nating teleserye, variety show, game show, talk show at kung ano-ano pa. Karamihan ay replay ng mga dating sikat na telenovela tulad ng May Bukas Pa, On the Wings of Love at, ang ngayon ko lang nasubaybayan nang buo na Wildflower. Dahil sa COVID-19, ang dating tatlong araw na Holy Week specials ay umabot na ng dalawang buwan ngayon.
Pero hindi pa pala ito ang sorpresa ng mala-kwaresmang COVID-19. Ang pagkawala sa ere ng Channel 2 ang nagparamdam sa akin ng mas humahaba, mas nakakainip at mas nakakapanghinang kalbaryo sa ating bayan.
Nagparamdam ang Martial Law
Masuwerte raw ang henerasyon natin na hindi natin naranasan ang epekto ng Batas Militar na ipinatupad noong rehimeng Marcos. Sa mga unang araw ng Martial Law, September 1972, isa ang ABS-CBN sa mga ipinasara ng gobyerno dahil sa mapangahas nitong pagbabalita ng mga kakulangan, kapalpakan at karahasan ng diktador at kanyang mga crony. Natahimik ang ABS-CBN sa loob ng humigit-kumulang na 14 na taon.
Naniniwala lagi ako na umuulit nang kusa ang kasaysayan, pero hindi ko akalain na sa lahat ng mauulit, ang pinakaayoko pang bahagi ng istorya ng ating demokrasya ang bumalik sa ating panahon. Bigla kong napagtanto na hindi pala talaga masuwerte ang henerasyon ko.
Halos pareho ang sitwasyon noong 1972 at ngayong 2020. Walang kasiguraduhan ang kondisyon ng bansa, bagaman walang pandemya noon pero nahaharap tayo sa napakaraming paglabas ng karapatang pantao, pambabalewala sa kapakanan ng mga maralita at pagpabor sa pansariling interes ng mga nasa kapangyarihan. At halos pareho rin kung paano sikilin ni Marcos at ng kasalukuyang diktador ang kalayaan sa pamamahayag. Walang Martial Law (daw) ngayon, pero dahil nasa ilalim tayo ng tinatawag na “enhanced community quarantine”, ginagamit ng pamahalaan ang kanyang military force at strict law enforcement para kontrolin ang anumang bagay na sa tingin nila ay “hindi tama”. Kinuha ng mga tao ni Duterte ang pagkakataong mahina ang lipunan para maselyuhan ang bibig, maitali ang kamay at patraydor na barilin ang kalayaan sa pamamahayag.
At muli, ang unang biktima, ang ABS-CBN.
Wala pa raw Martial Law, pero nangyari ito. Paano pa kaya kung meron?
Na-Tokhang ang kapamilya
Nababasa ko lang dati sa mga balita o napapanood sa dokumentaryo ang pagdurusa ng mga namatayan dahil sa extrajudicial killings o mas kilala bilang “Tokhang”. Libo-libo ang napatay, karamihan ay mga tinawag nilang “nanlaban” o di kaya’y nadamay o pinagbibintangan lang. Ang iba nama’y nagkasala pero hindi na nagawang magkaroon ng pagbabagong-buhay o hindi man lang naipagtanggol ang sarili sa hukuman dahil inunahan ng mga berdugo sa katauhan ng mga iskalawag. Sa ating kultura na nagpapahalaga sa buhay ng lahat, ang mga may maysala ay may karapatang ibangon ang dignidad niya habang pinagbabayaran ang kasalanan. Pero nagbago ito sa panahon ni Duterte, at hindi na lang basta mga nanlaban o nadamay lang ang nato-Tokhang.
Kung ako ang tatanungin ay parang tinokhang ang ABS-CBN. May mga bintang sa kanya na may mga nilabag daw siyang reglamento at dapat niyang pagbayaran ang mga ito sa pamamagitan ng hindi pagre-renew ng kanyang prangkisa. Hindi perpekto ang ABS-CBN, pero may mga parusa o multa o obligasyon kung mapapatunayang lumabag ito sa mga batas ng bansa. Sa kabilang banda, hindi ito katumbas ng pwersahang pagsasara dahil hindi lang naman may-ari ang mawawalan ng kita kundi pati ang mga empleyado niya at ang industriya at ekonomiyang kanyang kinabibilangan. Ginipit ang ABS-CBN at pinaabot sa puntong expired na ang prangkisa niya bago aksyunan. May punto si Cong. Edcel Lagman na kung sana lang ay inaprubahan ng Kongreso ang prangkisa niya ay hindi tayo aabot sa delubyong ito. Pero pinaasa ang ABS-CBN sa nalalabing buwan ng kanyang natitirang buhay, at sa pag-asang iyon ay isa palang sorpresang pagpaslang.
Pinatay ang ABS-CBN nang talikuran. Nanlaban sa hukuman pero hindi binigyan ng akmang hustisya. Maraming naulila. Marami ang lumuluha. Parang tokhang.
New normal: Without ABS-CBN
Mainit na pinag-uusapan ngayon ang terminong “new normal”. Ito ay isang sistema umano kung paano tayo mamumuhay sa isang bagong mundo pagkatapos ng pandemic. Isa sa mga posibilidad ay mas istriktong pagpapatupad umano ng mga batas upang mapanatiling masusunod ang social distancing o maiwasan ang anumang aktibidad na magpapakalat umano ng virus. Pero sa nakalipas na mga araw mula nang simulan ang ECQ ay nakikita na natin ang palpak na pamimigay ng ayuda at makataong pagpapatupad ng batas sa mga napilitang lumabag dahil wala nang makain o kailangang maisalba ang pamilya sa duamraming araw ng paghihikahos. Ang kabagalan ng pamahalaan ay tila isang pangit na senyales ng mas mahirap na new normal, lalo na sa mga mahihirap.
Ngunit ang ikinabigla ng marami ay isang bagong normalidad na wala ang isang institusyong nagpaparamdam ng ating pagkanormal na Pilipino — ang ABS-CBN. Hindi lang dahil nawala ang ating mga paboritong palabas at sikat na personalidad kundi nawala na ang tagapaghatid sa atin ng mga balita at impormasyon na tumtulong sa ating bumuo ng mga pananaw sa araw-araw. Sang-ayon man sa atin o hindi ang komentaryo ng kanilang mga mamamahayag o artista, ang presensya ng ABS-CBN ay maliwanag na presensya na tayo ay nabubuhay sa demokrasya. At sa paglapit ng new normal, biglang nawala sa ere ang ABS-CBN.
Parang noong ipatupad lang ang “bagong lipunan”. Pamilyar ba?
Ang kapamilya, kapag nawawala, hinihintay
May personal na espasyo sa buhay ko ang ABS-CBN. At sa biglaan niyang pagkawala ngayong gabi ay hindi ko mapigilan na maging emosyonal. Sa totoo lang, mas naramdaman kong kapamilya ko ang ABS-CBN sa loob ng maraming taon kaysa sarili kong mga kamag-anak. Dumating ang mga panahon na buong araw at buong magdamag ko siyang kasama, sa paggising man o pagtulog, pag-aaral man o sa trabaho o kahit sa panahon ng pahinga. Tinulungan ako ng ABS-CBN na hubugin ang pangarap ko, ang desisyon kong mag-Mass Communication noong college at kahit noong pasukin ang public relations ay naging parte siya nito. Siya ang nagsilbing guro, bantay at gabay ng aking buhay kahit pa ngayong naghahanapbuhay ako.
Nadudurog ako sa kanyang pagkawala, pero sa kabila ng hapis at poot, may bahagi ng puso ko na naniniwalang babalik siya. Noong Martial Law ay walang nag-akalang mabubuhay ang ABS-CBN. Sa panahong ang pag-asa na lamang ang kaya nating gawin, masakit man kapag mabigo, aasa akong muli siyang kikindat sa malayang himpapawid. At tulad ng isang tunay na kapamilya, hindi ako magsasawang maghintay na sa muli, tutunog ang anim na nota habang naririnig ang boses ni Peter Musngi sa Channel na nagsasabing…
“ABS-CBN. In the service of the Filipino… worldwide.”
Laban para sa malayang pamamahayag
Pero ang paghihintay ay may kaakibat na pagkilos. Ang nangyari sa ABS-CBN ay hindi rin malayong mangyari sa iba pang himpilan ng radyo at telebisyon. Ang gobyernong ito ay puno ng poot na kahit anong gustuhin niya ay kaya niyang gawin dahil lang gusto nila. Mahirap protektahan ang press freedom sa panahong kalat ang mga troll at fake news, pero sa pagsasara ng Channel 2, siguradong mas marami na ang mamumulat sa tunay na kalagayan ng ating kalayaan at karapatan.
At bilang mga kapamilya, kapuso, kapatid at kung ano-ano pang “ka”, dapat tayong magkaisa na isabuhay ang ABS-CBN at ng press freedom sa pamamagitan din ng ating malayang pamamahayag ng saloobin sa anumang paraan at anumang pagkakataon.
Aurora Metropolis 